Το περιβάλλον του Λιάπκιν
του Κώστα Περραιβού
..Στην εποχή του Μεσοπολέμου η Γεωργική Σχολή είχε γίνει πνευματική κυψέλη. Ο Διευθυντής της Φιλοποίμην Τζουλιάδης, γεννημένος στην Οδησσό, δεν ήταν μόνον άριστος επιστήμονας, αλλά και ένας καλλιεργημένος άνθρωπος, με ευρύτατη, πολύμορφη μόρφωση. Τον συγκινούσαν η λογοτεχνία, ελληνική και ξένη, η φιλοσοφία και η κοινωνιολογία. Η μελέτη του ήταν το μεγάλο του πάθος. Μετά τον γάμο του με την κόρη του τότε βουλευτή και επιτελούς του κόμματος των Φιλελευθέρων Γεωργίου Ροδοπούλου, δημιούργησε ένα φιλολογικό σαλόνι όπου καλούσε πνευματικούς ανθρώπους της Λάρισας και περνούσαν ευχάριστα τις ώρες των συζητώντας και ανταλλάσσοντας γνώμες πάνω σε θέματα που τους ενδιέφεραν. Δεν έκανε διακρίσεις με πολιτικά κριτήρια. Έτσι ανάμεσα στους καλεσμένους του ήταν ο Δημ. Χατζηγιάννης, που τότε ήταν γ.γ. του Αγροτικού Κόμματος, ο γιατρός Νίκος Φλώρος, ρομαντικός σοσιαλιστής, ο Κώστας Τσιγάρας, στρατιωτικός κτηνίατρος με ευρύτερη εγκυκλοπαιδική και μουσική μόρφωση, ο κατόπιν εξαίρετος ηθοποιός Γιώργος Παπάς που υπηρετούσε στη διαχείριση της Σχολής, ο οφθαλμίατρος Κώστας Ισμυρίδης, ο κτηνίατρος Βεϊνόγλου και μερικοί απ' τους καθηγητές της Σχολής. Αλλά εκτός απ' τις φιλολογικές γίνονταν και κοσμικές συγκεντρώσεις που ποικίλλονταν και από καμιά ποκίτσα. Σ' αυτές καλούνταν ο Βασίλης Αρσενίδης, ο Κώστας Οικονομίδης, οι εξάδελφοι Πανταζήδες Μουλούληδες. Όλος αυτός ο κόσμος δημιουργούσε μια πολύ ενδιαφέρουσα γοητευτική ατμόσφαιρα στη Γεωργική Σχολή. Αυτή και η παρουσία του Νταβίντωφ έδωσαν την έμπνευση στον Καραγάτση να γράψει τον «Συνταγματάρχη Λιάπκιν». Γύρω απ' τον κεντρικό του ήρωα κινεί και όλον αυτόν τον κόσμο που δημιουργεί την ατμόσφαιρα της Σχολής, που ο συγγραφέας την έζησε γιατί πολύ καιρό τον περνούσε κοντά στην κ. Διευθυντού, που ήταν αδελφή του. Ο Δημητράκης Ροδόπουλος ήταν ο νεώτερος βλαστός της οικογένειας. Το φιλολογικό ψευδώνυμο Μ. Καραγάτσης το πήρε από το δάσος του «Αριμπουτζάκ» που γειτόνευε με τη Σχολή. Ήταν πλάι στον Πηνειό και τα περισσότερα δέντρα του ήταν καραγάτσια (φτελιές). Εκεί έκανε τα καλοκαίρια τους ρομαντικούς περιπάτους του. Όλους αυτούς ο Καραγάτσης τους παρουσιάζει στον «Λιάπκιν» αλλάζοντας τα επώνυμά τους, κατά τρόπο που για τους Λαρισινούς δεν ήταν δύσκολο να τους αναγνωρίσουν. Έτσι τον γιατρό Ισμυρίδη τον γράφει Σταμπουλίδη, τον συνάδελφό του Φλώρο, Χλωρό, τον κτηνίατρο Τσινόγλου, Αγάδογλου, τους συμβολαιογράφους Μουλούληδες, σαν δικηγόρους Αλεξιάδηδες. Και τον Νταβίντωφ τον βαφτίζει Λιάπκιν. Έτσι όμως που τον παρουσιάζει προκαλεί την οργή του και επειδή αγνοεί ποιος πραγματικά είναι ο συγγραφέας πάει στον δικηγόρο Γιώργο Χύμο και του αναθέτει να τον μηνύσει για συκοφαντία, δυσφήμηση και εξύβριση... Πέφτει όμως από τα σύννεφα όταν ακούει ότι ο Καραγάτσης είναι ο αδελφός της κ. Διευθυντού.
- Ο Δημητράκης; ρωτάει με έκπληξη.
- Ναι, αυτός, του απαντάει ο Χύμος.
Έφυγε θλιμμένος και απαρηγόρητος, αποφασισμένος να μην ξαναγυρίσει στη Σχολή.
Όμως η ευγνωμοσύνη προς το ζεύγος Τζουλιάδη τον έκανε να αλλάξει γνώμη.
Όταν άρχισε ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος και οι χιτλερικές στρατιές προχωρούσαν στο ρωσικό έδαφος ο Νταβίντωφ πανηγύριζε, γιατί πίστευε ότι θα αναβίωνε το παλιό καθεστώς. Ο αντικομμουνισμός του τον τύφλωνε. Μετά την κατάρρευση των Ιταλών, αποσπάζεται σαν διερμηνέας των ναζί. Όταν άρχισε η κατάρρευση της Γερμανίας κατάλαβε ότι δεν θα επιζούσε αν έμενε. Και μέσα στην τρομακτική θύελλα που έδερνε τα αποσυντιθεμένα χιτλερικά στρατεύματα, φόρεσε μια στολή και έφτασε στη Γερμανία. Ωστόσο μπόρεσε να εγκαταλείψει την Κόλαση του Γ' Ράιχ και να φτάσει στον Καναδά, όπου τον περιέθαλψαν οι δύο κόρες του από τον δεύτερο γάμο. Εκεί και πέθανε.
Δημοισεύθηκε στο Περιοδικό «Σπαρμός», τεύχος 18-19, Μάιος - Ιούνιος 1978
Κριτική για το "Συνταγματάρχη Λιάπκιν
Οι «λευκοί Ρώσοι» που έχουν καταφύγει στην Ελλάδα αρχίζουν ν' απασχολούν και την φιλολογία μας με την περιπέτεια και το δράμα της ζωής των. Ο «Συνταγματάρχης Λιάπκιν» είναι ο τίτλος νουβέλας ενός νέου λογοτέχνου που παρουσιάζεται με το ψευδώνυμο Μ. Καραγάτσης.
Η όλη σύνθεσις του έργου αυτού φανερώνει διηγηματογράφο με ζωηρή έμπνευση [...]. Αν και η διάθεση του είναι επαναστατική, εν τούτοις δεν κάνει φιλολογία πολιτική. Τον ενδιαφέρουν περισσότερο τα πράγματα, η μοίρα των προσώπων, η ζωή των, οι ανυψώσεις και οι καταπτώσεις των, το θλιβερό κατάντημα των.
Στην πνευματική δημιουργία του είναι φανερό ότι έχει επιδράσει η ρωσική φιλολογική τεχνοτροπία, η σχολή της. [...] Είναι ένας αξιοπρόσεκτος μαθητής της. [...] Έργον ζωντανής φαντασίας, μια γνήσια φιλολογική σύνθεσις".
Μιχ. Ροδάς "Νέα Βιβλία. Ο συνταγματάρχης Λιάπκιν"
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα
"Ελεύθερον Βήμα", Τρίτη 28 Μαρτίου 1933